IV KONGRES WYZWAŃ ZDROWOTNYCH

Międzynarodowe Centrum Kongresowe w Katowicach już po raz czwarty stało się miejscem wielosektorowej debaty przedstawicieli różnych środowisk związanych z ochroną zdrowia. 7-8 marca 2019 r. odbył się „IV Kongres Wyzwań Zdrowotnych” (Health Challenges Congress), podczas którego przebiegło 60 paneli dyskusyjnych traktujących o najważniejszych wyzwaniach, przed jakimi na co dzień stają osoby zawodowo związane z ochroną zdrowia w Polsce oraz pacjenci.

„Kierunki rozwoju systemu opieki zdrowotnej w Polsce” – pod takim tytułem odbyła się sesja inaugurującą HCC. Finansowanie świadczeń, kadry i płace w ochronie zdrowia, dostęp do specjalistów, model struktury lecznictwa w Polsce – to główne wyzwania w systemie opieki zdrowotnej z perspektywy decydentów, przedstawicieli pracowników ochrony zdrowia oraz pacjentów, o których dyskutowali zaproszeni na sesję inauguracyjną goście, a wśród nich znaleźli się, między innymi, minister zdrowia Łukasz Szumowski, prezes NFZ Andrzej Jacyna oraz wiceprezes Naczelnej Rady Lekarskiej Jacek Kozakiewicz. Wystąpienie rozpoczynające wygłosił minister zdrowia prof. Łukasz Szumowski, zdaniem ministra zdrowia, profilaktyka to działania ponadsektorowe, w które powinni aktywnie włączyć się wszyscy. Rolę edukacji zdrowotnej podkreślał również wiceprezes NRL Jacek Kozakiewicz, który zabrał głos w dyskusji z perspektywy samorządu lekarskiego. Podkreślił, między innymi, że by pacjent był bezpieczny, musi być bezpieczny lekarz, bezpieczna pielęgniarka, dlatego trzeba zweryfikować koszyk świadczeń gwarantowanych, rozważyć, czy nie jest zbyt pełny.

Natomiast pod hasłem: „Bezpieczny szpital, bezpieczny pacjent” zorganizowano panel dyskusyjny, którego inicjatorem był prezes Śląskiej Izby Lekarskiej Tadeusz Urban. Do dyskusji zaproszeni zostali także, między innymi, Okręgowy Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej w Katowicach Stefan Kopocz i prezes Polskiego Towarzystwa Pielęgniarek Anestezjologicznych i Intensywnej Opieki Paweł Witt. Nadprogramowym – niespodziewanym – gościem – okazał się Bartłomiej Chlebowiec, Rzecznik Praw Pacjenta. Paneliści starali się odpowiedzieć na kluczowe pytanie, czy wszystkie niepowodzenia w procesie leczenia to błąd medyczny. W kontekście bezpiecznego szpitala i bezpiecznego pacjenta nie można zapomnieć o bezpiecznym personelu medycznym, ponieważ zdarzenia niepożądane występują również wśród tej grupy. Aspekty prawne są najbardziej negatywnym, jak i spektakularnym (medialnym) efektem wystąpienia zdarzeń niepożądanych. „Jeśli nie zostają spełnione oczekiwania pacjenta, zaczyna się mówić w mediach o błędzie medycznym. Natomiast o błędzie medycznym można mówić wyłącznie wówczas, kiedy zostanie udowodniona wina, jeżeli nie ma winy, to nie ma błędu medycznego.” – konstatuje prezes ŚIL. Dr Urban zwrócił uwagę, że w definicji błędu medycznego jest taka pozycja, jak błąd organizacyjny, o którym w ogóle się nie mówi, ponieważ chętnie utożsamia się błąd medyczny z błędem lekarskim, a de facto błędów organizacyjnych jest coraz więcej – ich liczba jest wprost proporcjonalna do wpływów organizacyjnych. „Przykładowo, mamy rozbudowaną biurokrację, pochłania ona czas, który powinniśmy poświęcić pacjentowi. Opacznie tworząc ustawę, która miała chronić pacjenta, zabrano temu pacjentowi najcenniejszą rzecz – czas personelu medycznego.” – stwierdza prezes ŚIL. Jak mówił Bartłomiej Chlebowiec, odbiurokratyzowanie pracy lekarzy jest jednym z zadań, nad którymi pracuje powołany wspólnie z Naczelną Radą Lekarską zespół, kwestia uwolnienia lekarza od biurokracji na rzecz pacjentów jest jedną z kluczowych. Rzecznik Praw Pacjenta podkreślił, że jeżeli będziemy mieli rejestr zdarzeń niepożądanych a personel medyczny nie będzie obawiał się konsekwencji karnych i dyscyplinarnych, to tylko wówczas będziemy mogli rzetelnie te zdarzenia analizować i wdrażać proces naprawczy. Przy milionach udzielanych świadczeń zdrowotnych oczywiste jest, że te zdarzenia występują i będą występowały, idea sankcji karnych wobec białego personelu jest z góry krzywdząca, ponieważ działanie każdego lekarza czy personelu medycznego ma na celu niesienie pomocy pacjentowi, niejednokrotnie ratowanie jego życia, a nie działanie na jego szkodę.  

AM