LEKARSKI UNIWERSYTET TRZECIEGO WIEKU W ŚIL
Uprzejmie informujemy, że rozpoczynamy nabór słuchaczy Lekarskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Śląskiej Izbie Lekarskiej na rok akademicki 2019/2020.
Uroczyste rozpoczęcie nowego roku LUTW odbędzie się 3 października 2019 r. o godz. 12.00 w sali audytoryjnej ŚIL w Katowicach. Wykład inauguracyjny pt. „Wątpliwości dotyczące kwalifikacji braku oczekiwanego przez pacjenta efektu leczenia jako błąd medyczny i dopuszczalność karania za tzw. błąd medyczny” wygłosi dr Tadeusz Urban, Prezes ORL w Katowicach.
Rok akademicki trwa od 3 października 2019 r. do 25 czerwca 2020 r. Zajęcia w semestrze zimowym będą odbywać się od 3 października 2019 r. do 30 stycznia 2020 r., dwa razy w miesiącu, w pierwszy i ostatni czwartek miesiąca od godz. 12.00. Wykłady w terminach: 3 i 24 października 2019 r., 7 i 28 listopada 2019 r., 5 grudnia 2019 r., 9 i 30 stycznia 2020 r. będą odbywać się w Śląskiej Izbie Lekarskiej oraz poza ŚIL.
Opłaty:
• Wpisowe – 10 zł (płatne jednorazowo do 30 września br.)
• Opłata semestralna – 40 zł (opłata roczna)
Opłatę semestralną należy wnieść:
20 zł - za semestr zimowy – do 30 września br.
20 zł - za semestr letni – do 28 lutego 2020r.
Wpłaty można dokonać przelewem na konto ING Bank Śląski:
86 1050 1214 1000 0007 0001 4483
tytuł wpłaty: opłata wpisowa, opłata semestralna LUTW
lub bezpośrednio w kasie.
SPOTKANIA MUZEALNE - zachęcamy do zapoznania się ze szczegółami.
„Gaudeamus Igitur ….”
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
Po raz kolejny w auli Śląskiej Izby Lekarskiej rozbrzmiały dźwięki studenckiej pieśni „Gaudeamus Igitur”. 3 października br. słuchacze LUTW rozpoczęli II rok działania Uniwersytetu. O wątpliwościach dotyczących kwalifikacji braku oczekiwanego przez pacjenta efektu leczenia jako błąd medyczny i dopuszczalności karania za tzw. błąd medyczny, mówił w swoim wykładzie inauguracyjnym prezes ORL Tadeusz Urban. T. Urban wielokrotnie podkreślał jak cienka granica dzieli błąd lekarski od zdarzenia niepożądanego. Zwrócił również uwagę na fakt, iż głównie organizacje propacjenckie szerzą informacje o rzekomych błędach lekarskich, a te są podchwytywane i nagłaśniane przez media. Problem polega głównie na tym, że pacjenci i media stworzyli własną definicję błędu medycznego. Wg. nich błędem jest „każdy wynik leczenia, który nie spełnił ich oczekiwań”. Pacjenci absolutnie nie akceptują faktu, że powikłań w leczeniu nie zawsze można uniknąć. Wielu z nich występuje na drogę sądową przeciwko lekarzom. Skutek jest taki, że lekarze zaczynają przejawiać postawy defensywne – rezygnują z pracy w szpitalach na rzecz pracy w przychodni. Nie bez znaczenia jest również wpływ „działań reformatorskich” na interpretację błędu medycznego, jak również sposób orzekania o winie. Jeżeli lekarz popełni błąd to nie prokurator, nie lekarz medycyny sądowej, a lekarz praktyk – specjalista w danej dziedzinie powinien go oceniać.
Wykład Prezesa T. Urbana wywołał sporą dawkę emocji wśród słuchaczy, powodując żywą dyskusję.
Kolejny semestr zakończony!
Słuchacze Lekarskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku zakończyli semestr letni wizytą w Muzeum Śląskim i zwiedzaniem wystawy archeologicznej „Bliskie, lecz z dalekiego świata. Historia udomowienia ssaków”. Tematem ekspozycji jest mało znana historia udomowienia ssaków, która rozpoczęła się około 40 tys. lat temu, kiedy człowiek podjął pierwsze próby oswojenia wilka. Koncepcja wystawy jest oparta na wspólnych losach człowieka i zwierzęcia. Historia zaczyna się od mamuta, ponieważ to od niego zaczynają się krzyżować losy tych dwóch gatunków.
Agata Picheń-Kowalska z Działu Edukacji Muzeum Śląskiego w interesujący sposób opowiadała o tym, kiedy, gdzie i w jaki sposób nastąpiło udomowienie niektórych gatunków, a także o tym, jakimi drogami, już jako zwierzęta hodowlane, dotarły do Europy. Spośród 5500 gatunków człowiek zdołał udomowić zaledwie dziewiętnaście. W grupie prezentowanych eksponatów znajdują się elementy szkieletów zwierzęcych, wyroby z kości, skóry, naczynia i figurki pochodzące sprzed setek i tysięcy lat, posiadające znaczenie gospodarcze czy kultowe. Wystawa daje możliwości poznania pracy archeozoologów, badających zwierzęce szczątki kostne pochodzące z wykopalisk archeologicznych głównie z terenu Polski oraz stosowanych przez nich technik. Jest to pierwsza tego rodzaju wystawa w historii muzealnictwa i wystawiennictwa w naszym kraju, której towarzyszy popularno-naukowa publikacja.
KFB
fot. Justyna Koziarz
Tydzień wcześniej gościem słuchaczy LUTW kolejny raz była Urszula Pawlik (tłumacz, dziennikarz, krytyk literatury). Tym razem wysłuchaliśmy opowieści o „Wzlotach i upadach artystycznej rodziny Kossaków”. Kossakowie to jedyny polski ród, który stał się synonimem rodziny artystycznej, rodziny, której aż cztery pokolenia wybitnie zapisały się na kartach polskiej sztuki i kultury. Na ich dziedzictwo składa się łącznie ponad kilka tysięcy obrazów, dzieła poetyckie oraz literackie.
Poprzednie spotkania z Urszulą Pawlik dotyczyły kobiet niezwykłych: Audrey Hepburn i Coco Chanel.
KFB
fot. Justyna Koziarz
Porozmawiajmy o mowie nienawiści…
Czy jest możliwe wyznaczenie granicy pomiędzy mową nienawiści a wolnością słowa? Czy w ogóle taka granica istnieje? Na to pytanie próbowali odpowiedzieć słuchacze LUTW podczas ostatniego spotkania. Gościem była prof. zw. dr. hab. Jadwiga Stawnicka, autorka ponad 170 publikacji w zakresie badań komunikacji społecznej, w tym 11 monografii ze szczególnym uwzględnieniem bezpieczeństwa, komunikowania kryzysowego, lingwistyki kryminalistycznej, a także badań konfrontatywnych z zakresu językoznawstwa. Prof. Stawnicka jest jedyną w Polsce biegłą sądową z zakresu lingwistyki kryminalistycznej oraz członkiem Rady Naukowej Instytutu Ekspertyz Kryminalistycznych, ośrodka badań lingwistyki kryminalistycznej na potrzeby wymiaru sprawiedliwości. Obecnie pełni funkcję kierownika Katedry Bezpieczeństwa Powszechnego na Wydziale Zarządzania Akademii Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach.
Czym jest mowa nienawiści? To w dużej mierze wypowiedzi ustne i pisemne, a także ikonograficzne, wyszydzające i poniżające grupy i jednostki z powodu przynależności rasowej, etnicznej i religijnej, jak też preferencji seksualnych czy kalectwa, przynależności do naturalnej grupy społecznej jako mieszkańców pewnego terytorium mówiących określonym językiem. Mowa nienawiści to upubliczniona forma agresji (przemocy) werbalnej.
Jak rozumieć wolność słowa? To „swoboda wypowiedzi jest jednym z fundamentów społeczeństwa demokratycznego, warunkiem jego rozwoju i samorealizacji jednostki” – wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 23 marca 2006 r.
Prof. Stawnicka omówiła także pokrótce artykuły Kodeksu Karnego, które stosuje się w przypadku nawoływania do nienawiści, a także te, które stosuje się w przypadku gróźb bezprawnych, znieważenia i zniesławienia.
Część teoretyczna wykładu była zobrazowana autentycznymi przykładami, z jakimi miała zawodowo styczność.
Na narastające zjawisko używania mowy nienawiści i wulgaryzacji języka polskiego znaczny wpływ ma agresja, na którą z kolei wpływa m.in. szybkie tempo życia, postęp cywilizacyjny, brak czasu dla domu i najbliższych oraz coraz częstsze zastępowanie dialogu telefonem (SMS) i komputerem. W przypadku młodego pokolenia nie bez znaczenia jest negatywny wpływ grupy, moda na tzw. „wygodne i modne” życie, brak odpowiedzialności i konsekwencji za swoje zachowanie, bezsilność prawa wobec przestępczości pokazywana przez media oraz kreowanie okrucieństwa, np. przez gry komputerowe.
KFB
fot. Anna Michalczyk
Zielono mi, czyli po co nam zieleń w mieście
Kolejna wizyta w Muzeum Śląskim dotyczyła tematu aktualnego i bardzo popularnego w ostatnim czasie, a mianowicie roli i znaczeniu zieleni na terenach miejskich. Wykład o tym, jak traktuje się zieleń i jak powinno się ją traktować oraz jakie są trendy w miastach opowiadała architekt krajobrazu Małgorzata Żydek, ekspert z Zakładu Zielni Miejskiej w Katowicach.
Dlaczego zieleń w mieście i poza nim jest tak istotna? To, co rośliny mają nam do zaoferowania, ma zbawienny wpływ na nasz organizm i naszą psychikę. To wśród roślin najszybciej odzyskujemy spokój i równowagę. To właśnie one w dużym stopniu redukują stres i regenerują nasz organizm. Rośliny spełniają dużo funkcji, wśród których są nietypowe i mało znane jak np. fitoremediacja (oczyszczanie powietrza, gleby i wody), rośliny magazynują nadmiar wód opadowych i roztopowych, mają znaczenie techniczne, tzn. wyznaczają drogę po opadach śniegu. Zieleń w mieście ma niebagatelne znaczenie promocyjne i estetyczne, zadbana zieleń miejska świadczy o prestiżu danego miasta. Flora ma nam dużo do zaoferowania i dlatego powinna być dla nas bardzo cenna.
Zielona infrastruktura to nie tylko parki i skwery, ale i zieleń wzdłuż dróg, ogródki działkowe, ogródki prywatne czy tzw. windows farming (farmy okienne, czyli nasza zieleń okienna i balkonowa). Obecnie w świecie obserwuje się modę na zwiększanie terenów zielonych w centrach betonowych miast poprzez zakładanie tzw. zielonych dachów (w Katowicach dach Centrum Kongresowego czy dach Muzeum Śląskiego pokryty rozchodnikami) oraz tworzenie w każdej wolnej nawet najmniejszej przestrzeni tzw. parków kieszonkowych (aranżowanie zieleni w donicach). Tego typu parki są coraz częściej realizowane z miejskiego budżetu obywatelskiego.
Pszczelarstwo w mieście to odkrycie ostatnich lat. Miody miejskie powstają na terenach zurbanizowanych, na których nie stosuje się pestycydów. Dzięki bioróżnorodności pszczoły mają mnóstwo miejsca do czerpania nektaru. Miód z pasiek miejskich jakościowo nie ustępuje miodom tradycyjnym, a badania przeprowadzone w Niemczech i Polsce wykluczają obecność metali ciężkich i pestycydów. W Katowicach obecnie istnieją pasieki na ul. Chorzowskiej i Bocheńskiego (na dachu salonu samochodowego), na terenie Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego oraz na terenie samego Muzeum Śląskiego.
Spotkanie zakończyło się spacerem po muzealnych ogrodach i wizytą we wspomnianej pasiece.
KFB
fot. Katarzyna B. Fulbiszewska
Seniorze, nie daj się oszukać!
9 maja br. w ramach spotkań z cyklu „Bezpieczny Senior” gościem słuchaczy LUTW była sierż. sztab. Agnieszka Krzysztofik, Referent Wydziału Prewencji Zespołu Profilaktyki Społecznej Komendy Miejskiej Policji w Katowicach. Sierżant Krzysztofik na przykładach omówiła mechanizm działania sprawcy metody na „wnuczka” i „policjanta”. Wielokrotnie przestrzegała, że rozmawiając przez telefon, należy zachować czujność, ponieważ nie wiemy, kto jest po drugiej stronie słuchawki. Zaprezentowała również autentyczne nagranie z rozmowy oszusta z seniorem. Uczestnicy spotkania poznali, jakie metody stosują oszuści działający przez telefon lub podający się za pracowników firm i instytucji oraz jakie metody stosują złodzieje tzw. „kieszonkowcy”.
Sierż. A. Krzysztofik przypomniała słuchaczom, że prawdziwy funkcjonariusz nigdy przez telefon:
• nie informuje o prowadzonych akcjach policyjnych,
• nie pyta o ilość oszczędności i miejsca ich przechowywania,
• nie prosi o przekazanie pieniędzy,
• nie prosi o wypłacenie pieniędzy z banku.
Prawdziwy policjant nie ma swoich kurierów ani kont bankowych.
Słuchacze mieli również możliwość przyjrzenia się umundurowaniu policjanta oraz zapoznali się z nową, obowiązującą legitymacją służbową, którą powinien się legitymować policjant. Wszyscy uczestnicy spotkania zostali wyposażeni w informatory zawierające zbiór najważniejszych zasad bezpieczeństwa oraz odblaski.
W listopadzie 2018 r. rozpoczęła się ogólnopolska kampania społeczna „Seniorze, nie daj się oszukać!". Zainaugurowało ją podpisanie Porozumienia o współpracy pomiędzy Komendantem Głównym Policji, Prezesem Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Prezesem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesem Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w zakresie ochrony seniorów przed oszustwami. W ramach tego przedsięwzięcia policjanci Wydziału Prewencji Komendy Miejskiej Policji w Katowicach rozpoczęli największą w historii Katowic kampanię plakatową dot. bezpieczeństwa osób starszych. Ma ona na celu ostrzeżenie seniorów przed oszustwami.
KFB
fot. Justyna Koziarz
Ciało w sztuce
28 marca 2019 r. słuchacze Lekarskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku ŚIL uczestniczyli w kolejnych zajęciach w Muzeum Śląskim, tym razem motywem przewodnim było ciało w sztuce.
Trasa zwiedzania obejmowała dzieła znajdujące się w Galerii Sztuki Polskiej 1800-1945 oraz Galerii Sztuki Polskiej po 1945 r. Motyw ciała pokazywany był w sztuce na przestrzeni wieków. Poprzez ciało artyści pokazywali piękno, seksualność, macierzyństwo czy nawet sytuacje polityczną. Wstęp do tematu wygłosiła Agata Picheń-Kowalska, Asystentka Działu Edukacji Muzeum Śląskiego.
Monika Czernik-Czublun, kustosz Działu Edukacji Muzeum Śląskiego, na wybranych dziełach sztuki omówiła zagadnienia: piękno kobiecego ciała w ujęciu antycznym (Stanisław Hilary Popławski „ Z kąpieli”); ciało kobiece, jako cierpienie i żal po zmarłej osobie (Wacław Szymanowski „Płacząca”); ujęcie ciała kobiecego, jako symbolu piękna (Tymon Niesiołowski „ Kobiety na plaży”); ciało jako obiekt seksualności (Teresa Pągowska „19 Dziewiętnasty”) oraz ciało człowieka pokiereszowane emocjami (Igor Mitoraj „Tors”). Pojawił się również akcent medyczny - rzeźba pokazująca jeden z okresów życia kobiety – ciążę (Andrzej Szczepaniec „Narodziny”).
Duże wrażenie zrobiły obrazy pokazujące ciało na sprzedaż (Zbylut Grzywacz, „Tęcza na bruku”, cykl „Opuszczone”), akt kobiety i mężczyzny ilustrujący kondycję Polski w okresie lat 80 („Folia” z cyklu Wiosna”, 1982) oraz akt mężczyzny ilustrujący sytuację Polaków w latach 80 (Tadeusz Boruta, Ecce Homo, 1986).
Zajęcia w Muzeum odbywają się w ramach podpisanej 19 grudnia 2018 r. umowy o współpracy pomiędzy ŚIL a Muzeum Śląskim w Katowicach.
KFB
fot. Katarzyna B. Fulbiszewska
31 stycznia 2019 r., wizytą w Polskim Radiu Katowice słuchacze Lekarskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku zakończyli semestr zimowy. 92 lata temu rozpoczęła działalność Rozgłośnia Polskiego Radia w Katowicach, trzecia – po krakowskiej i poznańskiej – przedwojenna stacja regionalna. Obecnie jest jedną z największych i najstarszych rozgłośni. To właśnie ze Śląska w 1929 r. została nadana pierwsza audycja dla zagranicy – „Francuska skrzynka z Katowic”. Zwiedzanie rozpoczęło się od Studia Koncertowego im. Jerzego Haralda, miejsca w którym nagrywały największe gwiazdy polskiej piosenki. Później przyszedł czas na wizytę w newsroomie, studiach nagraniowych i emisyjnych oraz pomieszczeniach reżyserskich. Najbardziej emocjonującą częścią wizyty była asysta Lekarzy Seniorów podczas emisji południowego serwisu informacyjnego. Słuchacze zwiedzali również radiową izbę muzealną, w której znalazły się m.in. stare magnetofony, radioodbiorniki oraz pamiątki po Stanisławie Ligoniu, legendarnym śląskim radiowcu. Dzięki uprzejmości pracowników archiwum Radia zwiedzający mogli usłyszeć oryginalne nagranie głosu Stanisława Ligonia w audycji „Karlik z Kocyndra o konstytucji” z roku 1952. Przewodnikiem po gmachu Radia Katowice był red. Bartek Gruchlik.
W semestrze zimowym odbyło się w sumie siedem spotkań. Z dr Aleksandrą Dulko-Marczak (Instytut Języka Polskiego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach; negocjator służb mundurowych) omawialiśmy fakty i mity o sukcesie w komunikacji interpersonalnej. Na warsztatach prowadzonych przez dr n. hum. Monikę Kornaszewską-Polak (Uniwersytet Śląski w Katowicach) słuchacze tworzyli mapy umysłu – specyficzne formy graficznego przedstawiania ludzkich idei z wykorzystaniem prawideł umożliwiających jak najlepsze wykorzystanie potencjału umysłu np. do zapamiętywania.
Gościem słuchaczy była Urszula Pawlik (tłumacz, dziennikarz, krytyk literatury). Bohaterką niezwykłej opowieści p. Pawlik z cyklu „O czym milczy historia – śniadanie u Tiffaniego” była Audrey Hepburn – najbardziej ceniona aktorka „Złotej Ery Hollywood lat 50/60”.
Działania LUTW wspierają także lekarze, członkowie ŚIL.
Na mocy podpisanego porozumienia o współpracy w grudniu 2017 r. pomiędzy ŚIL a Muzeum Śląskim w Katowicach, pracownicy Muzeum organizują specjalnie dla słuchaczy LUTW wykłady na terenie placówki. Pierwsze odbyło się w pracowni konserwatorskiej. Anna Ucielak, główny konserwator Muzeum Śląskiego wprowadzała Seniorów w tajniki konserwacji dzieł sztuki: obrazów, rzeźb i dokumentów papierowych oraz radziła jak dbać o posiadane przedmioty mające wartość artystyczną.
Słuchacze LUTW w semestrze zimowym regularnie odwiedzali „Teatr Konesera” w Muzeum Śląskim. Semestr zimowy upłynął pod hasłem „Molier – z komedią po ostatnie tchnienie”. Zajęcia składają się z projekcji spektaklu oraz prelekcji poświęconej zagadnieniom poruszanym w tekście dramatu i jego scenicznej interpretacji.
KFB
fot. Katarzyna B. Fulbiszewska
